Ağrılı Adet Görme ( Dismenore)
Kadınların yarısından fazlasında adet kanaması döneminde az veya çok ağrı olmaktadır. Bu adet sancısı, kanamanın normal sınırlarda kalmasını sağlamak amacıyla ortaya çıkan rahim kasılmalarının ağrı olarak algılanması sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu tür bir ağrı kadının günlük yaşamını etkilemez ve basit ağrı gidericilerle kontrol altına alınabilir.
Yaklaşık 10 kadından birinde ise durum farklıdır: Adet kanamalarının başlamasıyla beraber ortaya çıkan ağrı oldukça şiddetlidir ve günlük yaşam olumsuz etkilenir. Kadın Hastalıkları ve Doğum kliniklerine yapılan acil başvurularının yaklaşık %10'u adet sancısı nedeniyle olmaktadır.
Adet sancısı genellikle adet görmeden önceki ilk 24 saat içinde başlar, adet görmekle beraber şiddeti kısa süreli olarak artar ve adet döneminin bitmesine kadar giderek hafifler.
Bulantı-kusma, halsizlik, ishal, kramplara ek olarak şiddetli belağrısı ve başağrısı sancıyla beraber sık görülen diğer belirtilerdir. Ağrının çok şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya çıkabilir.
Adet kanamaları esnasında neden ağrı olur?
Sancılı adet görme aslında normal adet görme mekanizmasının önemli bir parçası olan rahim kasılmalarının kadın tarafından ağrı şeklinde hissedilmesidir. Bu rahim kasılmalarının amacı rahim iç tabakasının atılarak yenilenmesi esnasında oluşan kanama miktarını en az seviyede tutmaktır.
Bu kasılmalar esnasında rahimde bölgesel olarak prostaglandin adı verilen bazı maddeler salgılanır. Ağrıya yol açan olayın bu prostaglandinlerin ya aşırı miktarda salgılanması veya kadında prostaglandinlere ağrı şeklinde bir aşırı duyarlılık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir. Prostaglandin salgısı özellikle yumurtlamalı bir adet döngüsünde gerçekleşebildiğinden adet görmeden kısa süre önce başlayan ve kanama bittikten sonra tümüyle kaybolan adet sancısı bir önceki adet döngüsünde yumurtlama olduğunun en güvenilir belirtilerinden biridir.
Ne zaman jinekolojik değerlendirme gerekir?
Adet sancıları ağrı kesicilerle kontrol altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik muayene gerekli degildir. Ancak adet sancıları çok şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veya günlük yaşamı etkiliyorsa mutlaka jinekolojik değerlendirme yapılmalı ve etkili bir tedavi uygulanmalıdır.
Nasıl tedavi edilir?
Jinekolojik muayenede adet sancısınına neden olabilecek bir sorun saptanması durumunda öncelikle bu sorunun giderilmesi, başarı şansının yükselmesi açısından çok önemlidir. Yetersiz bir değerlendirme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı düşüktür.
Jinekolojik muayenede hiç bir jinekolojik sorun saptanmadığında ilk basamak tedavi ağrı kesicilerdir.Prostoglandin grubu ağrı kesiciler dismenore tedavisinde etkilidir(Apranax,Aprol,v.b)
Ağrı kesici ilaçlara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak tedavi çoğu durumda doğum kontrol haplarıdır. Adet sancısı ile yumurtlama arasında yakın bir ilişki sözkonusu olduğundan yumurtlamanın doğum kontrol haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları çoğu durumda etkili bir şekilde kontrol altına alır.Doğum kontrol hapları saf dismenorede en etkili ilaçtır.Oyüzden bazen bekar genç hastalara doğum kontrol hapı verilmesi bu yüzdendir.ancak kendisine ve ailesine doğum kontrol hapının hangi etkisi (burada dismenoreyi geçirmesi için)nedeniyle verildiği doktor tarafından iyi anlatılması gerekir.
Etiketler : ağrılı adet görme , adet ağrısı , şiddetli adet sancısı , ağrılı adet neden olur , adet döneminde ilaç kullanımı