GEBE KALMADAN ÖNCE YAPILACAK İŞLEMLER
. Gebelik öncesi muayenenin birtakım amaçları vardır. Sağlık durumu ile iligili amaçların dışında sizin hamileliğinizi takip etmesini ve doğumunuzda eşlik etmesini arzu ettiğiniz hekiminizi tanımanız ve pozitif diyalog kurmanız açısından da bu ilk ziyaret son derece önemlidir. Doktorunuzla kuracağınız diyalog hamilelik takiplerinin önemli bir detayıdır.
Doktorunuz "ben bebek sahibi olmak istiyorum" diye başvurduğunuzda sizin genel sağlık durumunuz ile ilgili ana hatları çıkartmaya çalışacak ve olası problemleri saptayarak bunları tedavi edecektir.
Muayenenin ilk aşaması görüşmedir. Bu görüşmede doktorunuz ilk önce sizi tanımaya çalışacaktır. Yaşınız, mesleğiniz, kaçıncı evliliğiniz olduğu gibi sizin için önemsiz görünebilecek bazı bilgiler doktorunuza önemli ipuçları verebilir. Bunlardan mesleğiniz özellikle önemlidir. Meslek ile ilgili faktörler genel sağlık durumu dışında hamilelikte de zararlı olabilmektedir.
Doktorunuz daha sonra kalp hastalığı, diabet, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı gibi kronik sistemik hastalığınız olup olmadığını sorgular. Bu hastalıkların varlığı hamileliğin size zarar vermesine neden olabileceği gibi bebeğinizin sağlıklı gelişimine engel olabilmesi açısından da önemlidir. Sistemik hastalıklar gözden geçirildikten sonra sıra daha spesifik olan jinekolojik hastalıklara gelir. Myom, yumurtalık kisti, endometriozis gibi hamileliğe engel olabilecek durumların varlığına yönelik ipuçları aranır ya da daha önceden bu tür durumların varlığı tespit edilmiş ise uygulanan tedaviler ve sonuçları ile ilgili bilgi edinilir. Bazı jinekolojik hastalıklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada güçlüğe ya da hamile kalındığında düşüklere neden olabildiğinden jinekolojik öykü son derece önemlidir.
Obstetrik öykü olarak adlandırılan ve daha önceden yaşamış olduğunuz hamilelikler ile bunların sonuçları ile ilgili bilgiler de önemli ipuçları verebilir. Eğer daha önce doğum yaptıysanız bebeklerin doğum haftaları, doğum kiloları, doğum şekli, eylem ve doğum sırasında yaşanan özellikler değerlendirilir. Eğer daha önceden tekrarlayan düşükler, sakat ya da ölü doğumlar varsa doktorunuz yeniden hamile kalmanıza izin vermeden önce bunların nedenlerini araştırmak ve gerekiyorsa tedavi etmek isteyecektir.
Bu ilk görüşmede hem anne hem de baba adayının aile geçmişleri sorgulanır, soylarında genetik geçiş gösteren herhangi bir anomali ya da hastalığın olup olmadığı araştırılır. Bu tür bir problem varlığında doktorunuz gebelik öncesi genetik danışmanlık isteyebilir.
Görüşmenin bir başka amacı da anne-baba adayının yaşam ve beslenme alışkanlıklarının ortaya çıkarılmasıdır. Bu alışkanlıklar hamileliğe ve bebeğe zarar verebileceği için mutlaka sorgulanmalıdır.
Devamlı kullanmakta olduğunuz ilaçlar varsa gebelik ve fetus yönünden etkileri hekim tarafından anlatılmalıdır.
JİNEKOLOJİK MUAYENE VE ULTRASON
Öykü alındıktan ve kişinin genel sağlık durumu ile ilgili detaylı bilgi edinildikten sonra sıra muayeneye gelir. Bu jinekolojik muayenede standart muayeneden farklı bir işlem yapılmaz.
Muayenede vajinal ve pelvik enfeksiyonlar araştırılır. Transvajinal ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıkların durumu değerlendirilir. Myom, kist, endometrioma varlığı araştırılır.
Eğer daha önceden yapılmadıysa ya da yapılmış olsa bile üzerinden 1 yıldan fazla zaman geçmiş ise mutlaka smear testi yapılmalıdır.
Muayenenin son aşaması kilo ve tansiyon tespitinin yapılmasıdır.
LABORATUVAR İNCELEMELERİ
Rutin bakılması tavsiye edilen tetkikler
Tam kan sayımı
Tam idrar tetkiki
Anne ve babanın kan grupları
Troid ile ilgili testler
Rubella (kızamıkçık) ile ilgili testler
Hepatit B ile ilgili testler
PAP Smear alınması
ÖNERİLER
Yapılan tetkiklerde rubella'ya karşı bağışık olmadığınız saptanırsa aşı olmanız gerekir. Ancak bu aşı canlı virüslerden yapıldığı için aşı sonrası 1 ay süreyle hamile kalmamanız ve bu sürenin sonunda bağışılık gelişip gelişmediğini kontrol ettirmeniz gereklidir.
Eğer diabet (şeker hastalığı) saptanmış ise kan şeker düzeyinizin mutlaka normal düzeyde tutulması gerekir Yapılan araştırmalar kan şekeri yüksekliğinin hamilelik üzerinde olan olumsuz etkilerinin döllenme olmadan çok daha önce başladığını ortaya koymuştur.
Sigara: Sigarayı bırakmak için anne olmayı istemekten daha iyi bir sebep olamaz. Sigara kadında yumurta, erkekte sperm sayı ve kalitesini azalttığından gebe kalmada güçlüğe neden olabilir. Sigara içen gebelerin bebekleri düşük doğum ağırlıklı olabilmekte, bu kadınlarda düşük ya da erken doğum daha sık görülmektedir.
Alkol
Gebeliği etkileyen bir diğer önemli husus da alkol kullanımıdır. Vücudu gebelik öncesinde ve gebelik esnasında alkol kullanımından kaçınılması gerekir. Alkolün gebeliğe etkisi bebeklerde doğumsal anomali olarak görülmektedir. Alkol kullanımı esnasında alkolü az miktarda, sulandırarak yada yiyeceklerle alarak etkilerini hafifletmeye çalışsanız bile vücuda giren alkol bebeğe de ulaşır.
Hamilelikte alkol kullanımının gebeliğe önemli etkileri aşağıdaki gibidir:
Düşük doğum ağırlığı ve gelişme geriliği gözlenebilir.
Yüz ve kulak deformasyonları-yarık damak ve yarık dudak gibi-ile karşılaşılabilir.
Sinir sistemi fonksiyon bozukluğu veya zeka geriliği gözlenebilir.
Diş gelişiminde problemler yaşanabilir.
İskelet sistemine ait bozukluklar görülebilir.
Kalp, karaciğer ve üreme sisteminde sorunlar yaşanabilir.
İleri yaşlarda davraniş bozukluğu, hiperaktivite gözlenebilir.
Özellikle fazla miktarda alkol tüketen bayanların gebe kalmadan evvel alkol kullanmayı bırakması çok önemlidir. Bu konuda bilimsel otoriteler herhangi bir miktarı zararsız olarak tanılamamışlardır.
Gebelik ihtimalini arttırmak için adet döneminin ikinci yarısından itibararen alkol kullanımını kesmek gerekir.
Küçük keyifler için büyük üzüntüler yaşamaya gerek var mı sizce? Elbette alkol bağımlılığı olan bir insan için durum çok daha zorlu. Ancak eğer dünyaya bir bebek getirmeye karar verdiyseniz onun sorumluluğunu almaya daha o doğmadan başlamak zorundasınız. Alkol bağımlısı olan bir anne adayı böyle bir durumda kalmaktan dolayı üzüntü yaşamamalı. Onun yerine bağımılığından kurtulması için ona verilmiş bu büyük sorumluluğu ikinci bir şans olarak değerlendirmeli
Beslenme: Gebelikte olduğu gibi gebe kalmaya karar verildiğinde de beslenme son derece önemlidir. Suni tatlandırıcılar, kafein gibi pekçok maddenin kullanımı azaltılmalıdır. Kilo fazlalığı varsa bunları vermek için en iyi dönem gebelik öncesidir. Çünkü gebelikte diet önerilmez. Yaygın kanının aksine beslenme bozukluğu olmayan kişilerde hamile kalmadan önce vitamin takviyesi gerekmez. Sadece gebe kalmadan önce folik asit kullanımı önerilir.
Hamile kalmadan önce B grubu vitaminlerden biri olan folik asit takviyesi önerilir. Günde alınan 400 mikrogram folik asit bebekdeki merkezi sinir sistemi anomalilerini azaltır.
Etiketler : gebeliğe hazırlık , hamilelik öncesi dikkat edilmesi gerekenler